Wanprestatie: Tekortkoming in de nakoming

Het niet nakomen van een contract (verbintenis) heeft uiteraard gevolgen. Welke dit zijn, leest u hieronder.

Wanneer een partij de verplichtingen uit de overeenkomst niet nakomt, schiet die partij tekort. De partij pleegt dan wanprestatie.

De gevolgen van wanprestatie zijn te vinden in het Burgerlijk Wetboek. Vaak heeft de partij die getroffen wordt door de wanprestatie, recht op schadevergoeding.

De voorwaarden voor een schadevergoeding bij wanprestatie

Daar is wel een aantal voorwaarden aan verbonden:

“1. Iedere tekortkoming in de nakoming van een verbintenis verplicht de schuldenaar de schade die de schuldeiser daardoor lijdt te vergoeden, tenzij de tekortkoming de schuldenaar niet kan worden toegerekend.”

Toerekening is in dit geval een belangrijke term. Toerekening houdt in dat het binnen de invloedssfeer van de schuldenaar moet liggen dat hij een wanprestatie heeft gepleegd. Zo kan er sprake zijn van overmacht. De schuldenaar kon in dat geval niet aan zijn verplichtingen voldoen, omdat omstandigheden waar hij niets aan kon doen zijn prestatie hebben verhinderd. Dat heet overmacht.

Een tekortkoming die wel aan de schuldenaar kan worden toegerekend, verplicht de schuldenaar tot het betalen van een schadevergoeding.

Verzuim

“2. Voor zover nakoming niet reeds blijvend onmogelijk is, vindt lid 1 slechts toepassing met inachtneming van hetgeen is bepaald in de tweede paragraaf betreffende het verzuim van de schuldenaar.”

Alvorens iemand aanspraak kan maken op een schadevergoeding, dient de schuldenaar nog één maal een redelijke termijn te krijgen om alsnog te presteren (de zogenaamde ingebrekestelling). Presteert hij binnen deze termijn nog steeds niet, dan treedt verzuim in en mag de schuldeiser zijn schade verhalen.

Tip: Gebruik uw Algemene Voorwaarden
Werkt u uitsluitend B2B? Dan kunt u in uw algemene voorwaarden opnemen dat verzuim automatisch intreedt na het verloop van een bepaalde termijn. Een ingebrekestelling is in dat geval niet meer nodig. U kunt dan meteen aanspraak maken op een schadevergoeding.

Soms is een ingebrekestelling niet nodig

Het kan zijn dat het nakomen van de verbintenis niet meer kan, omdat bijvoorbeeld de te leveren zaak verloren is gegaan. De schuldenaar kan eenvoudigweg de gekochte zaak niet meer leveren. Nakoming is in dat geval blijvend onmogelijk.

Ook kan het zijn dat u uit een mededeling van de schuldenaar kunt afleiden dat hij niet meer zal leveren.

In beide gevallen is een ingebrekestelling niet nodig. U kunt meteen aanspraak maken op een schadevergoeding wegens wanprestatie.

Welke schadeclaims kunt u instellen bij wanprestatie?

Aanvullende schadevergoeding
Deze dient ter vergoeding van vertragingsschade of zogenaamde gevolgschade (bijkomende schade die de schuldenaar door de tekortkoming in zijn overige vermogen lijdt). De vordering tot aanvullende schadevergoeding kan worden ingesteld naast nakoming, vervangende schadevergoeding of ontbinding.

Vervangende schadevergoeding
Deze dient ter vervanging van de prestatie zelf. Een vordering tot vervangende schadevergoeding sluit een vordering tot nakoming of ontbinding uit.